Koty
Kot domowy(Felis catus) – udomowiony gatunek małego, mięsożernego ssaka z rzędu drapieżnych z rodziny kotowatych.
Początki gatunku:
Nasza znajomość udomowienia kota nie jest kompletna. Związana jest przede wszystkim z historią Egiptu, gdzie koty traktowane były jako bóstwa. Obecnie, aktualne teorie mówią, że przodkami kotów domowych były dzikie koty (Felis silvestris f. libyca). Żyły one na obszarach wiejskich i żywiły się gryzoniami będącymi szkodnikami w spichlerzach. Z tego powodu, początkowo były przez człowieka tolerowane a później nawet pożądane i dokarmiane.
Trudny okres dla kota domowego nastał w okresie średniowiecza, ponieważ zostały uznane za towarzyszy czarownic i były razem z nimi palone na stosach. Ślad tych wierzeń pozostał do dzisiaj np. w powiedzeniu o pechu przynoszonym przez czarnego kota. Kot ponownie wrócił do łask po pladze szczurów wędrownych (Rattus norvegicus) w XVIII wieku. Od tego czasu były coraz częściej trzymane w domach jako zwierzęta towarzyszące.
Naturalne zachowania:
Koty to bardzo dobrzy myśliwi. Ich zachowania łowieckie są częściowo instynktowne, a częściowo wyuczone. Niejednokrotnie irytującym i niezrozumiałym dla właścicieli zachowaniem kota jest przynoszenie zdobyczy do domu. U kotek, zachowanie to można powiązać z instynktem macierzyńskim. Jednak kocur (również wykastrowane) też mają skłonność do tego typy zachowań.
Socjalizacja:
Kocięta między 2 a 7 tygodniem życia przechodzą okres socjalizacji. Proces ten zachodzi w odniesieniu do przedstawicieli tego samego gatunku i człowieka. Koty, które w tym okresie mają kontakt z różnymi osobami, są głaskane rozwijają się jako zwierzęta przyjacielskie w stosunku do człowieka. Natomiast gdy tych przyjaznych kontaktów zabraknie pozostają nieufne.
„Charakterek”:
Koty, tak jak i ludzie mają różną osobowość. Możemy wyróżnić kilka ich typów:
1. ufne:
a) podchodzące z rezerwą,
b) wykazujące własną inicjatywę w nawiązywaniu kontaktu z człowiekiem:
– chętnie bawią się ze „swoim” człowiekiem,
– wybierające jedynie kontakt dotykowy (głaskanie, przytulanie).
2. lękliwe.
Wymagania społeczne:
Koty o rozwiniętym instynkcie społecznym potrzebują najczęściej obecności innego kota, szczególnie jeżeli są trzymane wyłącznie w mieszkaniu. Jeżeli mają możliwość wychodzenia są w stanie zaspokoić swoją potrzebę kontaktu na dworze. Koty, które nie tolerują osobników tego samego gatunku powinny być trzymane pojedynczo. Jeżeli koty nie mają możliwości swobodnego wychodzenia, w mieszkaniu powinno się utrzymywać mniej kotów niż jest pomieszczeń.
Wyposażenie pomieszczeń dla kotów:
Ważne jest by zapewnić kotom miejsce, w którym mogłyby w razie konieczności schować się przed obcymi ludźmi lub aby uniknąć niechcianych kontaktów z innymi zwierzętami. W mieszkaniu powinna znajdować się przynajmniej jedna kuweta dla każdego kota. Są to zwierzęta, które bardzo chętnie odpoczywają na wysoko położonych miejscach z dobrym widokiem na całe pomieszczenie np. na szafach. Nieodpartą pokusą jest dla nich również obserwacja otoczenia z balkonu czy okna. Należy jednak pamiętać, że niezabezpieczone balkony czy uchylone okna są dla nich dużym zagrożeniem. Wszystkie koty chętnie ostrzą sobie pazury, dlatego na wyposażeniu każdego „kociego” mieszkania powinien znaleźć się drapak. Jest to również dobry sposób na uratowanie przed zniszczeniem mebli czy zasłon.
Zaburzenia w zachowaniu – wybrane zagadnienia:
Oddawanie moczu poza kuwetą:
Zaburzenia w oddawaniu moczu mogą być spowodowane przez szereg chorób, np. przez zapalenie dróg moczowych, czy też kamicę moczową. Należy zwrócić uwagę na, że nawet po wyleczeniu może okazać się, że kot nadal oddaje mocz poza kuwetą i konieczne jest zastosowanie odpowiedniego postępowania korygującego zaburzenia w zachowaniu.
Innymi przyczynami, które mogą doprowadzić do tego zaburzenia są np. niewydolność nerek, cukrzyca, nadczynność tarczycy, jak również zmiany spowodowane starzeniem się czy po prostu utrudniony dostęp do kuwety. Właściwe rozpoznanie i adekwatne leczenie przeprowadzi bez problemu nasz lekarz weterynarii.
Znaczenie terenu:
Każdy czynnik, który sprawia, że kot w swoim otoczeniu staje się niepewny lub sprawia wrażenie nieznanego, może spowodować, że zacznie on znaczyć teren. Najczęstszą i najbardziej prozaiczną przyczyną jest jednak osiągnięcie przez niekastrowane zwierzęta dojrzałości płciowej. Zaleca się w tym przypadku kastrację, której skuteczność jako metody leczenia znaczenia terenu wynosi ok. 90 %.
Agresja:
Agresja może być skierowana przeciwko innym kotom lub człowiekowi. Jest wiele przyczyn mogących wywołać agresywne zachowania u kotów. I tak możemy zaobserwować u kotów agresję:
– terytorialną – spowodowaną przybyciem innego kota,
– spowodowaną hierarchią – częstsza u niekastrowanych kotów,
– wynikającą ze strachu,
– wywołaną zabawą,
– wywołaną bólem,
– w obronie gniazda,
– będącą konsekwencją choroby,
– wynikającą z podniecenia.
Podstawową rzeczą, którą powinno się wypróbować przy atakach na ludzi jest zwiększenie zainteresowania zwierzęciem i zapewnienie mu dodatkowych rozrywek np. częstsze zabawy z kotem, nowych zabawek umocowanych na sznurku. Gdy ataki zdarzają się podczas głaskania należy przy każdej próbie odstawić kota na podłogę i konsekwentnie ignorować. Jeżeli koty walczą ze sobą, nie należy ingerować ponieważ po ustaleniu hierarchii relacje między nimi powinny ułożyć się same. Czasem niezbędna okazuje się jednak farmakologiczna terapia.
Rozród – wybrane elementy:
Europejskie kotki dojrzewają płciowo w wieku ok. 6 – 8 miesięcy. U kotek syjamskich i abisyńskich pierwsza ruja występuje często ok. 4ego miesiąca życia, a u kotek brytyjskich i perskich może wystąpić dopiero ok. 12ego miesiąca życia. Samce osiągają dojrzałość płciową między 8 – 10 miesiącem życia.
W warunkach naturalnych koty są sezonowo poliestralne. Ich aktywność płciowa uzależniona jest od długości dnia świetlnego. Cykl płciowy rozpoczyna się kiedy światło działa przynajmniej 12 – 14 godzin dziennie. W takim okresie kotka, która nie jest trzymana razem z kocurem, ma ruję co 2 – 3 tygodnie. Faza spokoju płciowego następuje gdy dzień świetlny ulega skróceniu. W obecnych warunkach, przy sztucznym oświetleniu, sezonowość cyklu u kotek może ulec zaburzeniu.
Dosyć często spotykanym problememjest ciągła ruja. Charakteryzuje ją wydłużony czas trwania ponad 6 dni. Może być ona spowodowana: zaburzeniem czynności ośrodka płciowego czy torbielowatym zwyrodnieniem jajników. W przypadku zaobserwowania tego problemu zapraszamy na konsultację do naszej lecznicy.
Ciąża u kotek trwa średnio 65 dni. Nowonarodzone kocięta nie mają zdolności regulacji temperatury ciała. W pierwszych trzech tygodniach życia ich temperatura wynosi 37 – 38 st. C, i jest niższa od temperatury matki. Najpóźniej do 7ego tygodnia życia kocięta osiągają temperaturę 38 – 39 st. C. Około 10ej doby maluchy otwierają oczy a ich przewody słuchowe udrażniają się w 2 tygodniu życia. W 2 – 3 tygodniu zaczynają one chodzić i interesować się otoczeniem, rozwija się im zmysł słuchu, wzroku oraz czynności motoryczne.
Bardzo ważna u młodych kociąt ale również dorosłych osobników jest profilaktyka chorób zakaźnych i pasożytniczych. Dlatego też zapraszamy serdecznie do naszej kliniki w celu ustalenia indywidualnego kalendarza szczepień dla każdego kotka, m.in. w zależności od trybu życia, czy zagrożeń środowiskowych.
