Jeże nie należą do zwierząt udomowionych. Nasz rodzimy jeż (Erinaceus europaeus) to zwierzak wolnożyjący, objęty szczególną ochroną. Zgodnie z prawem zabronione jest chwytanie, przetrzymywanie, branie w posiadanie oraz zabijanie chronionych zwierząt. Wyjątkiem są osobniki ranne, bezbronne lub chore. Mogą one przebywać pod opieką człowieka tylko w okresie rekonwalescencji po czym niezwłocznie należy umożliwić im powrót do środowiska naturalnego.
Od kilku lat w Europie popularne są hodowle gatunków jeży afrykańskich oraz azjatyckich, a mały kolczaty stworek coraz częściej występuje w roli domowego pupila.
Skąd pochodzi jeż białobrzuchy (Atelerix albiventris) zwany jeżem pigmejskim lub afrykańskim?
Jeż afrykański to niewielki gatunek jeża pochodzący z Afryki (Somalia, Tanzania, występuje również w rejonach Senegalu, Sudanu, Zambii). Afrykański jeż pigmejski jest jednym z kilku gatunków jeży trzymanych jako zwierzęta domowe. Jako pierwsi udomowili jeże Rzymianie w IV w. p.n.e..
Jak wygląda?
Pigmejski jeż afrykański jest niewielkim zwierzątkiem osiągającym długość od 22 cm do 25 cm. Przednie łapki liczą 5 palców, tylnie natomiast mają 4 palce. Brzuszek jest zazwyczaj koloru białego. Igły mogą być różnorakiego koloru; mogą mieć odcienie czerni, brązu, szarości, brzoskwini oraz skrajnie szampański kolor. Jeże mają doskonale rozwinięty zmysł węchu i słuchu, które kompensują natomiast ich bardzo słaby wzrok.
Podstawowe informacje w zakresie fizjologii jeża:
Jeże afrykańskie w warunkach domowych żyją średnio od 5 do 8 lat. Ich długość wynosi od 22 cm do 25 cm. Waga samicy waha się od 250 g do około 600 g. Natomiast samiec może ważyć od 300 g do 700g. Jeż ma na sobie od 5 do 7 tysięcy kolcy. Kolce to wytwory rogowe skóry, z przegrodami w środku, lekkich jak piórko i bardzo ostrych. Służą one do obrony przed drapieżnikami. Działają również jak odbijacze. Dzięki temu upadek nawet z większej wysokości nie wyrządzi jeżowi krzywdy.
Jeże tolerują temperaturę pomiędzy 22 a 30 st C. Jeż afrykański w przeciwieństwie do jeża europejskiego nie zapada w sen zimowy. Jeśli temperatura otoczenia spadnie poniżej 22 st. C może dojść u niego do groźnego wychłodzenia. Do 6-go miesiąca życia młode jeżyki przechodzą tzw. quilling czyli gubienie kolców, jest to proces naturalny.
Czemu służy quilling?
Jest to przede wszystkim zmiana kolców z młodzieńczych na dorosłe czyli większe i mocniejsze. Proces ten występuje u jeży około 4 razy w przeciągu 3ech pierwszych miesięcy życia, średnio co 3 tygodnie. Wyżynające się nowe kolce drażnią skórę powodując ból, przez co proces ten jest dla jeża bardzo nieprzyjemny. W okresie quilingu jeżyki są poddenerwowane dlatego też unikają kontaktu z właścicielem oraz dotykania.
Zachowanie:
Jeże afrykańskie są bardzo przyjaznymi zwierzątkami. Prowadzą one nocny tryb życia. Stąd w ciągu dnia chowają się w domku i śpią, nocą zaś stają się bardzo aktywne.
Utrzymanie i żywienie:
Podstawową karmą dla jeży jest sucha karma dla kociąt. Dodatkowo możemy im podawać mokrą karmę dla kociąt z saszetek. Każde jedzenie podawane naszemu jeżykowi powinno mieć temperaturę pokojową. Dla urozmaicenie diety jeża można mu również podawać:
– ogórek świeży, bez skórki,
– jabłko,
– gruszkę,
– marchewkę gotowaną lub startą,
– kurczaka gotowanego bez soli,
– jajko gotowane na twardo,
oraz żywy pokarm np.:
– drewnojady,
– mączniaki.
Natomiast nie należy jeżowi podawać:
– mleka i produktów mlecznych,
– wołowiny,
– surowej marchewki w całości,
– papryki,
– cebuli,
– kukurydzy,
– ananasa,
– winogron,
– suszonych owoców,
– kapusty,
– masła orzechowego,
– orzechów,
– czekolady i cukierków,
– przypraw.
Dieta jeża powinna być bogata w proteiny a uboga w tłuszcz.
